Στάδια ανάπτυξης και προσχολική ηλικία

Γράφει η Δέσποινα Χατζησταυρίδου
Ειδική Παιδαγωγός


Τα πέντε  πρώτα χρόνια ζωής του παιδιού αποτελούν τη βάση στις κοινωνικές, συναισθηματικές, οπτικο-κινητικές, γνωστικές  και γλωσσικές δεξιότητες.

Σε αυτό το άρθρο θα επικεντρωθούμε στα γλωσσικά στάδια, στα γνωστικά και στα κοινωνικά.

Γλωσσικά

Το παιδί θα πρέπει να μπορεί:

1. Να παρέχει πληροφορίες σχετικά με τη διεύθυνση του αλλά και προσωπικές πληροφορίες.
2. Να συντάσσει προτάσεις με περισσότερες από 5 λέξεις.
3. Να αφηγείται σωστά ορισμένες ιστορίες.
4. Να χρησιμοποιεί ορθά τους ρηματικούς χρόνους.


Προτεινόμενες δραστηριότητες

Ενδεικτικά κάποιες δραστηριότητες για την ανάπτυξη του λόγου είναι να διαβάζεται στο παιδί πολλά παραμύθια.
Επιπλέον να αφηγείστε δικές σας ιστορίες οι οποίες να έχουν αρχή μέση και τέλος. Να παρακολουθεί εκπαιδευτικά προγράμματα στην τηλεόραση ή στον υπολογιστή τα οποία του προσφέρουν γνώσεις. Να επισκέπτεσαι  όσο το δυνατόν περισσότερο μουσεία, θεατρικές παραστάσεις, σινεμά για να αποκτήσει περισσότερα ερεθίσματα και να κατακτήσει γρηγορότερα τα στάδια της ηλικίας του.

Γνωστικά στάδια

Το παιδί θα πρέπει να είναι σε θέση :

 1. Να γνωρίζει από 4  χρώματα και πάνω.
2. Να μετρήσει από 10 αντικείμενα και πάνω.
3. Να κατανοεί περισσότερο την έννοια του χρόνου.
4. Να γνωρίζει πληροφορίες για πράγματα που χρησιμοποιούμε καθημερινά σε ένα σπίτι.( χρήματα,  ηλεκτρικές συσκευές, διάφορα τρόφιμα.)

Προτεινόμενες δραστηριότητες
Ενδεικτικά κάποιες δραστηριότητες για την ανάπτυξης των γνωστικών δεξιοτήτων είναι να παίζεται διάφορα παιχνίδια όπως να βρίσκετε μέσα σε ένα δωμάτιο 4 παιχνίδια με το ίδιο χρώμα ή μέγεθος. Να τοποθετείτε τα παιχνίδια στη σειρά από το μικρότερο στο μεγαλύτερο και το αντίθετο. Να μετράτε ανθρωπάκια ή κούκλες και να τα αντιστοιχείτε με άλλα αντικείμενα.

Να συζητάτε το πρόγραμμά του χρησιμοποιώντας τις λέξεις χθες σήμερα αύριο αλλά και πριν και μετά για να προσανατολιστεί σιγά σιγά στο χρόνο. 

Μπορείτε επίσης να το απασχολείτε κάνοντας τις δουλειές του σπιτιού μαζί ή μαγειρεύοντας το αγαπημένο του φαγητό. Με αυτό τον τρόπο μοιράζεστε μαζί του τη χαρά της δημιουργίας και ταυτόχρονα το κάνετε ανεξάρτητο και δυναμικό. 

Κοινωνικά στάδια
Το παιδί επιθυμεί:

1. Να ευχαριστεί τους φίλους και να θέλει να είναι σαν τους φίλους του
2. Υπακούει και συμμορφώνεται στους κανόνες( τις περισσότερες φορές)
3. Να είναι μια δραστήρια προσωπικότητα συχνά χορεύει και τραγουδάει.
4. Ξεχωρίζει τη φαντασία από την πραγματικότητα.
5. Είναι περισσότερο ανεξάρτητο και επιθυμεί μόνο του να κάνει πράγματα.( όπως να πάει στο γειτονικό σπίτι μόνο του)

Προτεινόμενες δραστηριότητες
Ενδεικτικά κάποιες δραστηριότητες για την ανάπτυξη των κοινωνικών σταδίων είναι η επαφή του παιδιού με συνομηλίκους του στο πάρκο ή στο σπίτι του( εκτός σχολικού περιβάλλοντος). 

Να παίζει παιχνίδια επιτραπέζια με γονείς ή παιδιά της ηλικίας του τηρώντας ή με συμφωνία αλλάζοντας του κανόνες του παιχνιδιού. Να παίζει παιχνίδια φανταστικά αλλά να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα χωρίς να τα συγχέει. 

Να δίνουν οι γονείς πρωτοβουλίες για να γίνει ανεξάρτητο δηλαδή να πάει στο γειτονικό σπίτι μόνο του, να φτιάξει ένα τοστ μόνο κ.α.

Ολοκληρώνοντας ελπίζω αυτό το χρόνο που έρχεται να θέσουμε νέους στόχους, να αναθεωρήσουμε αλλά και να δώσουμε περισσότερες πρωτοβουλίες στα παιδιά καλλιεργώντας τους συναισθήματα αυτοπεποίθησης και χαράς προκειμένου να έχουμε δυνατότερα «συναισθηματικά» παιδιά αλλά και γονείς. Εύχομαι ένα δημιουργικό χρόνο γεμάτο ψυχική και σωματική υγεία.