Ένα παιδί με μαθησιακές δυσκολίες χρειάζεται ψυχολογική υποστήριξη;

Γράφει η Παπαδοπούλου Ειρήνη

Καλησπέρα και ελπίζω να είστε όλοι καλά!!

Σήμερα σκέφτηκα να γράψω ένα άρθρο για τη σημασία της ψυχολογικής υποστήριξης καθώς και της συμβουλευτικής γονέων σε παιδιά που έχουν διαγνωστεί με μαθησιακές δυσκολίες.

Τις περισσότερες φορές μέσα από την πολυετή εμπειρία μου έρχομαι αντιμέτωποι με παιδιά που είναι ματαιωμένα, λυπημένα, απογοητευμένα, έχουν χαμηλή εικόνα εαυτού και αυτό που έχουν ανάγκη περισσότερο από ποτέ να πιστέψουν στον εαυτό τους για να συνεχίσουν!! Πολλά παιδιά  είναι περικυκλωμένα από υψηλές προσδοκίες, είναι γεμάτα "ταμπέλες" από το σχολικό και οικογενειακό περιβάλλον, παλεύουν κάθε μέρα να τα βγάλουν πέρα με μαθησιακές δεξιότητες που πολλές φορές δεν καταλαβαίνουν καν.

Ένας μαθητής μου 12 ετών περίπου ,  προχτές μου είπε πως σε όλα τα χρόνια της ακαδημαϊκής του πορείας μόνο από εμένα ακούει μπράβο... Μπείτε λίγο στη θέση αυτού του παιδιού και αναρωτηθείτε πως θα νιώθατε; Άλλο παιδί τις προάλλες μου είπε είμαι άχρηστος για αυτό κρύβω τα μαθήματα.... Για να μπούμε και στη θέση αυτού του παιδιού θα πιστεύατε πως  θα τα καταφέρετε ποτέ; 

Θυμηθείτε πως μόνο εάν ένα παιδί έχει καλό συναίσθημα μπορεί να μάθει, αλλιώς όταν νιώθει ανήμπορο, μόνο, ματαιωμένο, απογοητευμένο δεν θα μάθει ποτέ!! Οι μαθησιακές δυσκολίες με τα ψυχολογικά συμπτώματα τις περισσότερες φορές συνδυάζονται.  

Τι συμπτώματα πέραν των μαθησιακών εμφανίζει τις περισσότερες φορές ένα παιδί με μαθησιακές δυσκολίες;

1. Άγχος

Εμφανίζεται συχνά λόγω της δυσκολίας ανταπόκρισης στις σχολικές απαιτήσεις. Μπορεί να πάρει την μορφή φόβου, ανησυχίας, άγχος επίδοσης, άγχος αποχωρισμού, άρνηση για το σχολείο

2.Χαμηλή αυτοεκτίμηση

• Τα παιδιά μπορεί να αισθάνονται «κατώτερα» από τους συνομηλίκους τους λόγω της αδυναμίας τους να επιτύχουν στα ίδια επίπεδα.
• Η συνεχής απογοήτευση μπορεί να τα οδηγήσει να πιστέψουν ότι δεν είναι ικανά ή «αρκετά καλά» και να οδηγηθούν στην παραίτηση.

3.Φόβος αποτυχίας

• Η συνεχής αίσθηση αποτυχίας μπορεί να κάνει τα παιδιά να φοβούνται να προσπαθήσουν ή να συμμετάσχουν σε δραστηριότητες.
• Αυτός ο φόβος μπορεί να οδηγήσει σε σχολική άρνηση.

4.Προβλήματα κοινωνικοποίησης

• Οι δυσκολίες μπορεί να οδηγήσουν σε παρεξηγήσεις ή έλλειψη κοινωνικών δεξιοτήτων.
• Τα παιδιά μπορεί να αποφεύγουν την επαφή με άλλους ή να δέχονται απορρίψεις από συνομηλίκους.

5.Έλλειψη κινήτρων

• Μερικά παιδιά χάνουν το ενδιαφέρον τους για το σχολείο και τις ακαδημαϊκές επιδόσεις λόγω των συνεχών αποτυχιών.
• Αυτό μπορεί να εκφραστεί ως απάθεια αλλά στην πραγματικότητα είναι ματαίωση

6. Προβλήματα συμπεριφοράς

• Ορισμένα παιδιά αντιδρούν στις δυσκολίες τους μέσω παραβατικής ή αντιδραστικής συμπεριφοράς.
• Αυτή η συμπεριφορά μπορεί να είναι μια μορφή αντίδρασης στη ματαίωση που νιώθουν.

7. Ψυχοσωματικά συμπτώματα

• Το άγχος και η συναισθηματική πίεση μπορεί να οδηγήσουν σε πονοκεφάλους, πόνους στην κοιλιά ή άλλα σωματικά συμπτώματα.

Προσοχή ένα παιδί μπορεί να αντιμετωπίσει ακόμα και κατάθλιψη λόγω της αποτυχίας  όπως και σε μη λειτουργική διαχείριση θυμού αφού δεν μπορεί να κατανοήσει και να εκτελέσει οδηγίες. 

Πάλι θα ξαναπώ εδώ για φανταστείτε να νιώθετε έτσι συνέχεια;;; Θα μπορούσατε να αποδώσετε; Θα μπορούσατε να πιστέψετε σε σας

;

Τι δείχνουν όμως οι έρευνες;

• Μια μελέτη του Πανεπιστημίου Μακεδονίας (2016) έδειξε ότι οι μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες υφίστανται σχολικό εκφοβισμό σε ποσοστό διπλάσιο έως δεκαπλάσιο από το συνηθισμένο, λόγω της σχολικής τους αποτυχίας που οδηγεί σε χαμηλή αυτοεκτίμηση και απομόνωση.

• Έρευνα που εξετάζει το άγχος σε δυσλεξικούς εφήβους κατέδειξε ότι οι μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες παρουσιάζουν υψηλά επίπεδα άγχους κατά την ανάγνωση, γεγονός που επηρεάζει την ψυχολογική τους κατάσταση.

• Μια μελέτη του Πανεπιστημίου Yale (Shaywitz, 2003) δείχνει ότι τα παιδιά με δυσλεξία και άλλες μαθησιακές δυσκολίες εμφανίζουν συχνά χαμηλή αυτοεκτίμηση και συναισθηματικές δυσκολίες, ειδικά όταν συγκρίνονται με συνομηλίκους τους

• Έρευνα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια (Nelson & Harwood, 2011) δείχνει ότι το άγχος στις εξετάσεις και οι κοινωνικές ανησυχίες είναι συχνές στα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες.

• Μελέτη του Πανεπιστημίου του Σικάγο (Reynolds & Kamphaus, 2004) καταδεικνύει ότι παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες έχουν αυξημένες πιθανότητες να αναπτύξουν σχολική φοβία ή άρνηση.

• Σύμφωνα με έρευνα του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου (Charalambous et al., 2017), τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες συχνά έχουν προβλήματα επικοινωνίας και κοινωνικοποίησης.

Είναι πολύ σημαντικό πέρα από τα υπόλοιπα θεραπευτικά προγράμματα ένα παιδί να έχει παρεμβάσεις ενός ψυχολόγου καθώς μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την ζωή του παιδιού πάντα βέβαια σε συνεργασία με τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς.

Θέλω να θυμάστε πως ένα παιδί δεν είναι μόνο μαθητής και το πιο σημαντικό κομμάτι είναι να είναι ευτυχισμένο, να πιστεύει στον εαυτό του  και να είναι αυτόνομο και λειτουργικό!! Θέλουμε τα παιδιά να συνεχίσουν να ονειρεύονται και να μην τα παρατάνε!!