Δραστηριότητες για διάκριση επίθετων

Γράφει η Παπαδοπούλου Ειρήνη

Τι είναι τα επίθετα;
Tι δραστηριότητες μπορούμε να κάνουμε για να τα ξεχωρίσει το παιδί;

Ένας σαφής ορισμός για τα επίθετα είναι ότι χαρακτηρίζουν ένα ουσιαστικό.

Ένας δευτερεύων ορισμός είναι ότι έχουν τρία γένη.(ο-η-το) και έχουν πάντα αντίθετες λέξεις.

Αρχικά το παιδί θα είναι καλό να αναγνωρίζει τα επίθετα στις προτάσεις και στη συνέχεια να μπορεί να τα ανακαλεί!

Κάποιες δραστηριότητες που μπορούμε να κάνουμε για την εμπέδωση τους είναι οι εξής:

Κρεμάλα:  Παίξτε κρεμάλα με τα παιδιά σας και βάλτε ο ένας στον άλλον επίθετα.

Μάντεψε ποιος: Το συγκεκριμένο επιτραπέζιο παιχνίδι πέρα από τη διασκέδαση, προσφέρει και εξάσκηση στα επίθετα αφού το παιδί καλείται να  χαρακτηρίζει τα πρόσωπα.

Μπαλόνια: Φουσκώστε τρία χρωματιστά μπαλόνια και με χρωματιστούς μαρκαδόρους, γράψτε  μαζί με το παιδί στο  ένα ρήματα, στο άλλο επίθετο και στο άλλο ουσιαστικά. Αντίστοιχα, αυτή η δραστηριότητα μπορεί να γίνει είτε με βαζάκια ή μπουκαλάκια.


Όνομα-Ζώο-Πράγμα-Φυτό: Μπορείτε να φτιάξετε εκ νέου μια στήλη που να λέγεται πως είναι και να χαρακτηρίζει τα ονόματα, τα ζώα, τα πράγματα και τα φυτά.

Σκράμπλ: Παίξτε σκράμπλ  και ενθαρρύνετε το παιδί να δημιουργεί λέξεις και ύστερα να ξεχωρίζει τι μέρος του λόγου είναι

Αυτοσχέδια επιτραπέζια: Φτιάξτε ένα επιτραπέζιο με λέξεις και πείτε του να σας τις αναγνωρίσει. Θα χρειαστείτε 2 πιόνια, ένα ζάρι και ανάμεσα στις λέξεις οδηγίες όπως πήγαινε ένα βήμα μπροστά η πίσω. Όταν το παιδί χάνει ξαναγυρίζει στην αρχή.
Ένα παράδειγμα θα μπορούσε να είναι κάπως έτσι:

ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΟ  ΓΙΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ     ΥΛΙΚΑ:ΠΙΟΝΙΑ, ΖΑΡΙ
Παίζω	ψηλός	Ποτήρι	Πήγαινε ένα βήμα πίσω	Κακός
Χάρτινος	Γυάλινος	Πήγαινε δύο βήματα μπροστά	Ψάχνω	Αγελάδα
Πήγαινε πάλι στο Κακός	Πλαστικός	Ζηλεύω	Κότα	ΚΕΡΔΙΣΕΣ!ΜΠΡΑΒΟ

Είναι σημαντικό για να υπάρχει αλληλεπίδραση, ο γονιός να συμμετέχει με κέφι και χαρά στο παιχνίδι!Να του μεταδίδει ενέργεια και ενθάρρυνση ότι μπορεί να τα καταφέρει!

Η μάθηση θα έπρεπε να είναι παιχνίδι!

Δραστηριότητες με τουβλάκια

Γράφει η Παπαδοπούλου Ειρήνη

Μπορούμε να κάνουμε εκπαιδευτικές δραστηριότητες με τα τουβλάκια;

Που αποσκοπούν αυτές οι δραστηριότητες;

Τα  τουβλάκια είναι από τα  αγαπημένα παιχνίδια των παιδιών μας. Αυτό που ίσως δεν γνωρίζουμε είναι ότι μπορούν να χρησιμοποιηθούν  ώστε το παιδί να αποκτήσει και να εμπεδώσει ένα πλήθος δεξιοτήτων.

Η μάθηση με αυτόν τον τρόπο γίνεται αφενός πιο διασκεδαστική και αφετέρου βιωματική αφού το παιδί χρησιμοποιεί παραπάνω από μια αίσθηση.

Οι δεξιότητες που μπορούν να αποκτηθούν μέσω του παιχνιδιού με τα τουβλάκια είναι:

Κοινωνικές δεξιότητες. Το παιδί με τα τουβλάκια μπορεί παίζοντας με ένα άλλο παιδί να εξασκηθεί σε δεξιότητες συνεργασίας (Πχ:σειρά μου-σειρά σου), να επιβραβεύει και να θαυμάζει την προσπάθεια των συνομήλικων του και να μιμείται καλά πρότυπα.

Μαθηματικές έννοιες. Μπορεί να μετρήσει απλά τα τουβλάκια  ή να εξασκηθεί σε αριθμητικές ποσότητες. Επιπλέον έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει κατασκευές για να ξεχωρίσει τα πρόσημα.

Γραφή Λέξεων και σύνθεση φθόγγων. Το παιδί παίρνει μια εικόνα ή ένα αντικείμενο κάθε φορά και αφού το ονοματίσει γράφει τη λέξη  σε ένα μεγάλο τουβλάκι.Σε άλλα πιο μικρά χωρίζει τις συλλαβές.

Λεπτή κινητικότητα. Το παιδί όταν χτίζει έναν πύργο εξασκείται στη κίνηση των δαχτύλων του άρα αυτόματα στη λεπτή κινητικότητα.

Γνωστικές έννοιες. Με τα τουβλάκια μπορεί το παιδί να μάθει χρώματα και ακόμα έννοιες όπως μέσα- έξω (Πχ:βάλε το τουβλάκι μέσα στο κουτί), πάνω-κάτω (Πχ:βάλε το τουβλάκι πάνω στο τραπέζι), μικρό-μεγάλο (Πχ:δείξε μου το μικρό τουβλάκι)
Είναι σημαντικό, να δουλεύουμε μια-μια έννοια και όχι όλες μαζί!

Ας μην ξεχνάμε το παιχνίδι είναι ανάγκη των παιδιών μας και όχι πολυτέλεια!

Αδρή Κινητικότητα

Γράφει η Παπαδοπούλου Ειρήνη

Τι είναι η αδρή κινητικότητα;

Ποιες δραστηριότητες μπορούν να την αναπτύξουν;

Ποιος θεραπευτής ασχολείται με την αδρή κινητικότητα;


Η αδρή κινητικότητα αναφέρεται σε δεξιότητες όπως: Στήριξη, μπουσούλημα, περπάτημα, τρέξιμο, κλωτσιά, ανεβοκατέβασμα σκάλας, η μεταφοράς πραγμάτων.

Από τα παραπάνω καταλαβαίνουμε ότι η αδρή κινητικότητα, αναπτύσσεται στα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού. Αρχίζει από 2 μηνών καθώς το παιδί προσπαθεί να στηριχτεί και ολοκληρώνεται περίπου στα 6 έτη όπου το παιδί εκτελεί πολλές δραστηριότητες ανεξάρτητα. Αφορά περισσότερο την κίνηση του σώματος και κυρίως των κάτω άκρων.

Δυσκολίες στην αδρή κινητικότητα του παιδιού θα πρέπει να μας οδηγήσουν σε μια αξιολόγηση από εργοθεραπευτή  και σε ένα στοχεύμενο θεραπευτικό πρόγραμμα σχεδιασμένο από αυτόν.

Κάποιες δραστηριότητες που μπορούνε οι γονείς να ακολουθήσουν για ανάπτυξη της αδρής κινητικότητα είναι οι εξής:

• Παροτρύνετε το παιδί σας να συμμετέχει σε ομαδικές δραστηριότητες. Δραστηριότητες ομαδικές όπως ποδόσφαιρο, μπάσκετ βοηθάνε το παιδί για να ενισχύσουν αφενός την αδρή κινητικότητα και αφετέρου την αυτοπεποίθηση του.

• Επισκεφτείτε παιδότοπους  και παιδικές χαρές μαζί με τα παιδιά. Τραμπολίνο,  τούνελ, στεφάνια, κούνιες,τσουλήθρα και τραμπάλα βοηθάνε στον έλεγχο του σώματος του παιδιού  και στην ακρίβεια των κινήσεων του.

• Κάντε κουτσό μαζί με το παιδί σας. Το παιδί ελέγχει τη δύναμη και την ισορροπία του και μαθαίνει να κάνει κινήσεις όπως σκύψιμο, πέταγμα και πήδημα.

• Κάντε τις δουλείες μαζί με τα παιδιά σας. Ενεργοποιήστε το παιδί και κάντε το υπεύθυνο με απλές δουλείες όπως: Να βάλει τα άπλυτα στο πλυντήριο, να μαζεύει τα παιχνίδια του, να τακτοποιήσει το κρεβάτι του, να βάλει τα ρούχα του στη ντουλάπα ή να φροντίσει τα λουλούδια.

• Παίξτε μπάλα μαζί με τα παιδιά σας. Παίξτε μπάλα με τα χέρια και τα πόδια μαζί με τα παιδιά. Ενθαρρύνεται τα παιδιά ότι μπορούν να τα καταφέρουν!

• Μιμηθείτε τις κινήσεις των ζώων. Πείτε στο παιδί να συρθεί σαν φίδι, να περπατήσει αργά σαν χελώνα, να κάνει πηδηματάκια σαν βάτραχος, να σταθεί σε ένα πόδι σαν πελεκάνος. Είναι σημαντικό για να υπάρχει αλληλεπίδραση, να ζητάτε και από το παιδί να σας δίνει εντολές.

Θυμηθείτε ότι δεν είστε θεραπευτές, μπορείτε όμως με παιχνίδι να ενισχύσετε τις δεξιότητες του παιδιού σας! 

Η συνεργασία είναι απαραίτητη για την ολιστική προσέγγιση του παιδιού!

Γράφει η Παπαδοπούλου Ειρήνη








Άραγε τα επιτραπέζια συμπληρώνουν τη μάθηση;

Σε ποιους τομείς βοηθάνε;

Τα επιτραπέζια λοιπόν, συμπληρώνουν τη μάθηση καθώς τα παιδιά ενισχύουν δεξιότητες μέσω βιωματικού και διασκεδαστικού τρόπου.

Οι τομείς που αναπτύσσονται παραπάνω είναι: 

• Οι κοινωνικές δεξιότητες. Τα παιδιά μαθαίνουν να συνεργάζονται με συνομήλικους και με ενηλίκους. Επιπλέον, μαθαίνουν να χάνουν,να ακολουθούν κανόνες και να περιμένουν τη σειρά τους. Τέλος, πιστεύουν παραπάνω στον εαυτό τους καθώς λαμβάνουν αποφάσεις.

• Η ορθογραφία και το λεξιλόγιο. Τα επιτραπέζια δίνουν τη δυνατότητα στα παιδιά να μαθαίνουν καινούριες λέξεις με σωστή ορθογραφία και να εμπλουτίζουν το λεξιλόγιο τους. Τέτοια επιτραπέζια είναι το: Σκραμπλ,όνομα-ζώο-φυτό-πράγμα, κρεμάλα, πυργόλεξο, taboo,trivial pursuit.Επιπλέον μπορούμε να φτιάξουμε αυτοσχέδια επιτραπέζια με βασικούς κανόνες ορθογραφίας. Μια ιδέα αυτοσχέδιου επιτραπέζιου ορθογραφίας που μπορείτε να κάνετε διάφορες παραλλαγές βρίσκεται εδώ. http://e-didaskalia.blogspot.gr/2017/06/blog-post_185.html

• Μαθηματικές έννοιες. Τα επιτραπέζια εισάγουν μαθηματικές έννοιες καθώς χρειάζεται να αναγνωρίζεις αριθμούς (πχ:πετώντας το ζάρι), να ανεβαίνεις και να κατεβαίνεις στο ταμπλό. Εισάγουν έννοιες πρόσθεσης και αφαίρεσης. Τα πιο κλασσικά επιτραπέζια που ενισχύουν τις μαθηματικές δεξιότητες είναι:Το σκορ 4, μικρές αγορές,domino,monopoly το φιδάκι και ο γκρινιάρης. Επιπλέον μπορούμε να φτιάξουμε αυτοσχέδια επιτραπέζιας προπαίδειας για εκμάθηση και εξάσκηση.

• Λεπτή κινητικότητα. Υπάρχουν διασκεδαστικά επιτραπέζια  που αναπτύσσουν τη συγκεκριμένη δραστηριότητα χωρίς πολλές φορές να το συνειδητοποιούμε. Κάποια παιχνίδια είναι: Τζένγκα, ψαρέματα, Εκπαιδευτικά παιχνίδια με ράψιμο και κορδόνια.

• Μνήμη και αύξηση συγκέντρωσης. Πολλά γνωστά παιχνίδια και απλά αυξάνουν τη μνήμη και τη συγκέντρωση. Επί το πλείστον, τα συγκεκριμένα επιτραπέζια παίζονται με κάρτες. Κάποια από αυτά είναι:Αγωνία, uno,brainbox, μάντεψε ποιος, διπλές εικόνες. Επιπρόσθετα για μεγαλύτερα παιδιά ενδείκνυται το σκάκι.

Τα επιτραπέζια διεγείρουν το ενδιαφέρον του παιδιού και καλύπτουν τις ανάγκες του για παιχνίδι!

Η μάθηση δεν είναι μόνο μολύβι και χαρτί!Ας μην το ξεχνάμε!

Μελέτη θεωρητικών μαθημάτων σε παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες

Γράφει η Παπαδοπούλου Ειρήνη

Ποια είναι τα θεωρητικά μαθήματα;

Ποιες τεχνικές υπάρχουν για να γίνει πιο εύκολη η μελέτη των θεωρητικών μαθημάτων;

Τα θεωρητικά μαθήματα είναι αυτά που οι μαθητές πρέπει  να διαβάσουν και να απομνημονεύσουν όπως: Ιστορία, Θρησκευτικά, Γεωγραφία.

Οι μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες δυσκολεύονται πολύ στη μελέτη των συγκεκριμένων μαθημάτων.

Κάποιες τεχνικές  ώστε να διευκολυνθεί η μελέτη των θεωρητικών μαθημάτων είναι οι εξής:

• Να διαβάζει το παιδί παράγραφο-παράγραφο και να σημειώνει πλαγιότιτλους ώστε να βγάλει τις κεντρικές ιδέες και τις λέξεις-κλειδιά.

• Να σημειώνει ο μαθητής με μαρκαδόρους σημαντικά στοιχεία όπως: Ημερομηνίες, ονόματα.

• Να οργανώνει το πρόγραμμα της μελέτης η οικογένεια και ο μαθητής ώστε να υπάρχει δυνατότητα τα θεωρητικά μαθήματα να διαβάζονται από το Σαββατοκύριακο για να μην υπάρχει υπερβολικός φόρτος εργασίας μέσα στη βδομάδα.

• Να υπάρχει εναλλάξ μελέτη των θεωρητικών μαθημάτων και των πρακτικών ώστε να υπάρχει χρόνος απομνημόνευσης στο μαθητή. (Ένα παράδειγμα μελέτης είναι: Γλώσσα-Ιστορία-Μαθηματικά-Θρησκευτικά)

• Ένας διασκεδαστικός τρόπος μελέτης είναι το παιδί να διαβάζει τα θεωρητικά μαθήματα και να τα ηχογραφεί ώστε στην συνέχεια να ακούει τον εαυτό  του. Αυτός ο τρόπος βοηθάει ώστε, το παιδί να καταλαβαίνει τι διαβάζει!

• Ενθαρρύνουμε τη βιωματική μάθηση, καθώς το παιδί μπορεί να δει ένα βίντεο ή ένα ντοκιμαντέρ για το θέμα που επεξεργάζεται το μάθημα.

• Κάνουμε ερωτήσεις στο παιδί, για να κατανοήσει το νόημα. Δεν απαιτούμε να μάθει το παιδί παπαγαλία το μάθημα καθώς δεν έχει καμία μαθησιακή αξία. Ξεκινάμε από  απλές  ερωτήσεις και καταλήγουμε σε πιο σύνθετες. Με αυτόν τον τρόπο το παιδί μαθαίνει τμηματικά το μάθημα.

• Δίνουμε οπτικά ερεθίσματα στο παιδί, όπως: χάρτες, σχεδιαγράμματα, εικόνες. Επιπλέον, το παιδί μπορεί να ζωγραφίζει εικόνες από το νόημα του μαθήματος ή τι του έκανε εντύπωση.

Δεν θα έπρεπε να έχει σημασία πόσο αργά μαθαίνει ένα παιδί , φτάνει να το ενθαρρύνουμε να μην σταματήσει!

Δραστηριότητες με πλαστελίνη

Γράφει η Παπαδοπούλου Ειρήνη

Άραγε μπορούμε να απασχολήσουμε δημιουργικά το παιδί με την πλαστελίνη;

Tι δραστηριότητες μπορούμε να κάνουμε;

1. 1. 
      
   Η πλαστελίνη είναι ένα υλικό που προσφέρει τη δυνατότητα στα παιδιά να:

• Αναπτύξουν και να δημιουργήσουν την φαντασία τους.
• Βελτιώσουν τη λεπτή κινητικότητα τους και τον οπτικοκινητικό τους συντονισμό.
• Προσεγγίσουν με την αίσθηση της αφής γνωστικές έννοιες.

Κάποιες δραστηριότητες με πλαστελίνη είναι οι παρακάτω:

Δημιουργήστε γράμματα, αριθμούς και σχήματα.   Η δραστηριότητα αυτή είναι ένα βήμα πριν την γραφή, ώστε το παιδί αφενός να προσεγγίσει την αίσθηση  των αριθμών-γραμμάτων-σχημάτων μέσω αφής και αφετέρου να μάθει με ένα διασκεδαστικό τρόπο.

Μάθετε τα χρώματα.  Δημιουργήστε μπαλάκια με πλαστελίνη με διαφορετικά χρώματα και εκπαιδεύστε στα παιδιά στην εκμάθηση χρωμάτων

Εξασκηθείτε στις αριθμητικές ποσότητες. Πείτε στο παιδί να φτιάξει μπαλάκια με πλαστελίνη και να τα μετρήσει. Εναλλακτικά μπορείτε να ζητήσετε να φτιάξει συγκεκριμένο αριθμό.

Κάντε διασκεδαστική την ανάγνωση.  Δημιουργήστε λέξεις και πείτε στο παιδί να τις διαβάσει. Αφήστε το παιδί, να δημιουργήσεις λέξεις και για εσάς ώστε να υπάρχει μεταξύ σας αλληλεπίδραση.

Γράψτε καταλήξεις  της ορθογραφίας. Χρησιμοποιείστε την πλαστελίνη, για να γράψετε μαζί με το παιδί καταλήξεις ρημάτων και ουσιαστικών που μπερδεύεται.

Παίξτε.Μπορείτε να προωθήσετε το συμβολικό παιχνίδι με την πλαστελίνη, καθώς μπορείτε  να παίξετε μαζί  με τα παιδιά  σας μάγειρες που φτιάχνουμε κουλουράκια, πίτες ή τούρτες.
 ..
Η πλαστελίνη είναι ένα υλικό που μπορούμε να το βρούμε εύκολα, είναι φτηνό, βρίσκεται σε πολλά χρώματα και μπορεί να αποφέρει πολλές δημιουργικές δραστηριότητες!
Καλή διασκέδαση!

Ο ρόλος των ειδικών και η αναγκαιότητα συνεργασίας στην πρώτη σχολική ηλικία

 

Γράφει η Παπαδοπούλου Ειρήνη

Η  σχολική ηλικία ενός παιδιού είναι πολύ σημαντική για την πνευματική, ηθική και σωματική του εξέλιξη. Αποτελεί μια κρίσιμη αναπτυξιακή περίοδο που σηματοδοτεί ραγδαίες εξελίξεις σε όλους τους τομείς.

Η πρόληψη διαταραχών είναι καταλυτική σε αυτήν την ηλικία, αφού τα ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι τα παιδιά που θα παραπεμφθούν για διάγνωση και θεραπευτική παρέμβαση θα έχουν καλύτερη εξέλιξη από άλλα παιδιά που θα καθυστερήσουν μερικά χρόνια.

Η έγκαιρη ανίχνευση είναι ύψιστης σημασίας για το μέλλον των παιδιών επειδή μας επιτρέπει να οργανώσουμε νωρίς προγράμματα, να στηρίξουμε ψυχολογικά τα παιδιά και τις οικογένειες του και να προλάβουμε ίσως περισσότερο σοβαρές επιπλοκές.

Οι θεραπευτές που ασχολούνται με το παιδί οφείλουν να γνωρίζουν τα αναπτυξιακά ορόσημα που πρέπει να έχει κατακτήσει κάθε παιδί ανάλογα με το ηλικιακό επίπεδο.

Οι ειδικότητες που συνήθως εμπλέκονται στην ανίχνευση των δυσκολιών στη πρώτη σχολική ηλικία είναι ο/η λογοθεραπευτής, ο/η εργοθεραπευτής, ο/η ειδική παιδαγωγός και ο/η ψυχολόγος.

Πιο συγκεκριμένα ο ρόλος του λογοθεραπευτή στη πρώτη σχολική ηλικία είναι να ασχολείται με την πρόληψη και την αντιμετώπιση προβλημάτων επικοινωνίας που μπορεί να εμφανίζουν τα παιδιά.

Ο λογοθεραπευτής βοηθάει ένα παιδί όταν έχει δυσκολίες:

• Στην άρθρωση: Μπερδεύει ήχους μέσα σε μια λέξη, δυσκολεύεται να αρθρώσει σωστά κάποιους ήχους.
• Στην γλωσσική έκφραση-κατανόηση: Δυσκολεύεται να σχηματίσει προτάσεις, δεν καταφέρνει να εκφράσει τις σκέψεις του, δυσκολεύεται να περιγράψει γεγονότα, κάνει γραμματικά και εκφραστικά λάθη, δυσκολεύεται να κατανοήσει σύνθετες προτάσεις ή οδηγίες.
• Στην ροή της ομιλίας: Αδυνατεί να ξεκινήσει τη φράση του, επαναλαμβάνει , κολλάει ή επιμηκύνει συλλαβές και ήχους, παρουσιάζει τικ.

Ο ρόλος του εργοθεραπευτή στις πρώτες τάξεις του δημοτικού έχει ως στόχο την βελτίωση της λειτουργικότητας του παιδιού ώστε να αλληλεπιδρά καλύτερα με το περιβάλλον του στην καθημερινή ζωή.(Σπίτι, σχολείο, κοινωνικές δραστηριότητες).

Ο εργοθεραπευτής βοηθάει ένα παιδί όταν έχει δυσκολίες:

• Στην λεπτή και αδρή κινητικότητα: Ικανότητα ενός παιδιού να πετάει και να πιάνει τη μπάλα, ισορροπία, αδεξιότητα και δυσκολίες στον κινητικό συντονισμό.
• Στο γνωστικό αντιληπτικό τομέα: Δυσκολίες στην οπτική διάκριση, στις χωρώ-χρονικές σχέσεις και στην οπτική μνήμη.
• Στις δραστηριότητες της καθημερινής ζωής: Δυσκολίες αυτοεξυπηρέτησης (Ένδυση, μπάνιο, ύπνος, φαγητό).
• Στις κοινωνικές δεξιότητες: Ικανότητα συγκέντρωσης και προσοχής, ικανότητα ακολουθίας εντολών, ικανότητα συνεργασίας με συνομηλίκους και υπερκινητικότητα.

Ο ρόλος του ειδικού παιδαγωγού στη σχολική ηλικία έχει ως στόχο την κάλυψη των μαθησιακών κενών του παιδιού με ένα βιωματικό και διαδραστικό τρόπο μάθησης.

Ο ειδικός παιδαγωγός βοηθάει ένα παιδί όταν έχει δυσκολίες:

• Στην ανάγνωση: Αργή συλλαβιστή ανάγνωση, μειωμένη κατανόηση συνεχόμενη – ακατάπαυστη ανάγνωση χωρίς χρώμα, αντίστροφη γραμμάτων.
• Στην γραφή: Αλλαγή γραμμάτων, παράλειψη σημείων στίξης, προτάσεις δίχως νόημα, κείμενο ενωμένο χωρίς κενά, μη τήρηση κανόνων γραμματικής και ορθογραφίας
• Στην αρίθμηση: Δυσκολία στην αρίθμηση, στην εκτέλεση πράξεων, την επίλυση προβλημάτων.
• Στην οργάνωση μελέτης: Αργός ρυθμός μελέτης, μελέτη χωρίς πρόγραμμα

 Τέλος, ο ρόλος του ψυχολόγου σε αυτήν την ευαίσθητη ηλικία έχει ως στόχο αφενός να στηρίξει τον μαθητή να ενισχύσει την αυτοεκτίμηση του και αφετέρου να εμπλέξει τους γονείς σε συμβουλευτική ώστε να αποδεχτούν τις δυσκολίες του και να τον διαπαιδαγωγήσουν με τον καλύτερο τρόπο ώστε να τον μετατρέψουν σε έναν υγιή ενήλικα.

Ο ψυχολόγος βοηθάει ένα παιδί:

• Να διερευνήσει τις σκέψεις του και τις συμπεριφορές του.
• Να αναγνωρίσει τα συναισθήματά του, ώστε να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες του.
• Να αναγνωρίσει τις δυνατότητες και τις αδυναμίες του με απώτερο σκοπό να αναπτύξει την προσωπικότητα του.

Να σημειωθεί ότι για την επιτυχία των προγραμμάτων παρέμβασης είναι πολύ σημαντική η συνεργασία όλων των ειδικοτήτων που ασχολούνται με το παιδί όπως και η ενεργή συμμετοχή των γονέων καθώς και η συνεργασία με το σχολικό περιβάλλον αφού θα πρέπει να θυμόμαστε ότι τα παιδιά ανήκουν σε συστήματα.

Τα οφέλη από τη συνεργασία όσων εμπλέκονται από τα παιδιά είναι ποίκιλλα. Κάποια από αυτά είναι:

• Το παιδί αντιμετωπίζεται ολιστικά σε όλα τα συστήματα
• Υπάρχει ανταλλαγή απόψεων μεταξύ όσων εμπλέκονται με το παιδί, με αποτέλεσμα να υπάρχουν κοινοί στόχοι και αλληλοσυμπλήρωση των εμπλεκόμενων.
• Αποτελεσματικότητα στην πρόοδο του παιδιού

Για να πραγματοποιηθεί μια ομαλή συνεργασία μεταξύ των ειδικών θα πρέπει να σέβεται ο ένας τον άλλον, χωρίς προσωπικές φιλοδοξίες και υπέρμετρο εγωισμό.

Θα ήταν χρήσιμο να θυμόμαστε τέλος ότι κάθε παιδί είναι μοναδικό, ξεχωριστό και έχει το δικό του ρυθμό μάθησης.

Αναπτυξιακά στάδια επικοινωνίας στη βρεφική και νηπιακή ηλικία

Γράφει η Παπαδοπούλου Ειρήνη

Ποια είναι τα αναπτυξιακά στάδια επικοινωνίας στη βρεφική και νηπιακή ηλικία;

Όλα τα παιδιά περνάνε από τα ίδια στάδια επικοινωνίας;

Που μπορεί να απευθυνθεί ένας γονιός όταν ανησυχεί;

Ας αρχίσουμε να βλέπουμε σιγά-σιγά τα στάδια.

Έως 12 μηνών το παιδί θα πρέπει:

• Να αντιδρά σε ήχους και να στρέφεται σε αυτούς,όταν τους ακούει

• Να έχει βλεμματική  επαφή με τους κύριους φροντιστές

• Να αναγνωρίζει τις φωνές των γονιών του

• Να χαμογελά 

• Να ανταποκρίνεται στο όνομά του

Έως 2 χρονών το παιδί θα πρέπει:

• Να υπακούει και να εκτελεί απλές εντολές

• Να χρησιμοποιεί 2 λέξεις για να σχηματίσει φράσεις

• Να επικοινωνεί με τους φροντιστές του και με τους "σημαντικούς άλλους" καθώς το λεξιλόγιο του  διαθέτει στη φαρέτρα του 20-50 λέξεις

• Να αναδύονται μορφές παιχνιδιού όπως:μοναχικό, συμβολικό.

Έως 3 χρονών το παιδί θα πρέπει:

• Να κάνει και να απαντάει σε ερωτήσεις

• Να δημιουργεί απλές προτάσεις και να εκφράζει τις ανάγκες του

• Να παρακολουθεί ένα διάλογο

• Να ξεφυλλίζει βιβλία και παραμύθια

Έως 4 χρονών το παιδί θα πρέπει:

• Να γίνεται κατανοητό από ανθρώπους που δεν το γνωρίζουν

• Να δημιουργεί προτάσεις ορθές συντακτικά και γραμματικά

• Να διηγείται τις ιστορίες και τις εμπειρίες  του

• Να συμμετέχει σε διάλογο

Ας μην ξεχνάμε ότι η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη!! Εάν παρατηρήσουμε κάτι που μας ανησυχεί στην επικοινωνία του παιδιού μας είναι καλό να απευθυνθούμε σε λογοθεραπευτή ώστε να μας δώσει τις πρώτες οδηγίες.

Κάθε παιδί είναι μοναδικό!Έχει τις δικές του ανάγκες και τον δικό του ρυθμό! Αποφεύγετε τις συγκρίσεις!

Συμβολικό παιχνίδι

Γράφει η Παπαδοπούλου Ειρήνη

Τι είναι το συμβολικό παιχνίδι;
Tι δεξιότητες αναπτύσσει;

Το συμβολικό παιχνίδι είναι όταν το παιδί καλείται να αναπαραστήσει  μέσω του παιχνιδιού ρόλους και δραστηριότητες της καθημερινής ζωής με σενάρια φανταστικά ή και υπαρκτά κάποιες φορές.

Εμφανίζεται μετά την ηλικία των 1,5 και όσο το παιδί μεγαλώνει, αυξάνεται η πολυπλοκότητα και η σύνθεση του.

Οι μορφές που μπορεί να πάρει είναι πολλές και διαφορετικές. Κάποια παραδείγματα είναι όταν ένα κορίτσι συνήθως κοιμίζει την κούκλα της  ή παίζει τη δασκάλα και αντίστοιχα ένα αγόρι παίζει τον γιατρό ή πάει σε ένα υποθετικό μαγαζί να ψωνίσει. Με λίγα λόγια το παιδί πρωταγωνιστεί σε διάφορους ρόλους με δικά του σενάρια και προσπαθεί να βρει απαντήσεις και λύσεις.

Επιπλέον το συμβολικό παιχνίδι μπορεί να ταυτιστεί και με αντικείμενα. Ένα παράδειγμα είναι όταν τα παιδιά φοράνε τα ρούχα των γονιών τους για να τους μιμηθούν ή κάνουν την βούρτσα μικρόφωνο να τραγουδήσουν ή ακόμα φορούν ένα κουτί για καπέλο.

Βασικό κίνητρο του παιδιού για το συμβολικό παιχνίδι είναι η μίμηση και ο θαυμασμός που τρέφουν τα παιδιά για τους "σημαντικούς άλλους"(Γονείς, δασκάλους και ευρύτερο περιβάλλον).

Κάποιες δεξιότητες που αναπτύσσει το συμβολικό παιχνίδι είναι οι παρακάτω:

• Ανάπτυξη Φαντασίας
• Ενίσχυση Κοινωνικών δεξιοτήτων
• Δημιουργία κριτικής σκέψης, αφού κάνουν επιλογές ρόλων και λύσεων
• Οργάνωση χρόνου αφού το σενάριο έχει αρχή-μέση και τέλος
• Εξέλιξη προφορικού λόγου
• Ανάπτυξη της ενσυναίσθησης, αφού το παιδί έστω και για λίγο μπαίνει "στα παπούτσια" των άλλων.
• Έκφραση συναισθημάτων

Κάποια ενημερωτικά βίντεο για συμβολικό παιχνίδι είναι τα παρακάτω:

 https://www.youtube.com/watch?v=PS6l32Msk8k

https://www.youtube.com/watch?v=KhdbOpBiZ0s

Εμείς σαν σημαντικοί άλλοι θα πρέπει να ενθαρρύνουμε και να συμμετέχουμε σε πρωτοβουλίες του παιδιού για συμβολικό παιχνίδι καθώς το παιδί εκπαιδεύεται να αντιμετωπίζει καταστάσεις της καθημερινής ζωής μέσα από ευχάριστο τρόπο!

Τι πιο ωραίο, να γινόμαστε έμπνευση για τα παιδιά μας!

Κοινωνικές ιστορίες

Γράφει η Παπαδόπουλου Ειρήνη

Τι είναι οι κοινωνικές ιστορίες;

Που χρησιμεύουν;

Πως δημιουργούνται;

οι κοινωνικές ιστορίες, τον τελευταίο καιρό έχουν αρχίσει να είναι διαδεδομένες για την ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων και της κοινωνικής κατανόησης των παιδιών και των νεαρών ατόμων με αυτισμό. 

Μία σημαντική θεωρητική βάση της εφαρμογής των κοινωνικών ιστοριών σε άτομα με αυτισμό είναι η αδυναμία τους να αναπτύξουν μία θεωρία για το νου, δηλαδή την ικανότητά να έχουν επίγνωση των νοητικών καταστάσεων  των άλλων. Αυτή η δυσκολία οδηγεί στην αδυναμία κατανόησης ότι ο καθένας μπορεί να έχει μια δική του άποψη διαφορετική από τη δική τους .Οι κοινωνικές ιστορίες στοχεύουν να βοηθήσουν τα άτομα με αυτισμό στην επίλυση προβλημάτων που απορρέουν από την αδυναμία τους να ερμηνεύουν τις κοινωνικές συμπεριφορές των άλλων με βάση τις νοητικές τους καταστάσεις. 

Τα θέματα που καταπιάνονται οι κοινωνικές ιστορίες είναι τα συναισθήματα, η συμπεριφορά, η φιλία, η σχολική βία,οι δεξιότητες παιχνιδιού.

Πολύ σημαντικό για την επιτυχία των κοινωνικών ιστοριών είναι ο σχεδιασμός της συγγραφής και η παρουσίασης τους στα παιδιά με αυτισμό. Το παιδί  θα πρέπει να είναι ήρεμο και με θετική διάθεση όταν ακούει την ιστορία. Ακόμη προτείνεται  να διαβάζεται αμέσως πριν το γεγονός για το οποίο είναι γραμμένη. 

Η κοινωνική ιστορία αποτελείται από 4 μέρη: 1)Τίτλο 2) Εισαγωγή όπου προσδιορίζει το θέμα 3)Κύριο σώμα, όπου γίνεται η παράθεση λεπτομερειών και 4)Επίλογος όπου γίνεται μια περίληψη πληροφοριών. Χρησιμοποιούμε πρώτο ή τρίτο ενικό πρόσωπο και διατυπώνουμε την ιστορία με θετικό τρόπο. Θα πρέπει να αποφεύγονται προτάσεις όπως πρέπει να,απαγορεύεται και συναφείς φράσεις αφού στόχος της κοινωνικής ιστορίας δεν είναι να αλλάξει το άτομο τη συμπεριφορά του αλλά να κατανοήσει καλύτερα τον κόσμο. Το λεξιλόγιο θα πρέπει να είναι ακριβές και κυριολεκτικό.

Η κοινωνική ιστορία παρουσιάζεται πέρα από τα  γραπτά κείμενα σε εικόνες ακόμα και σε βίντεο, ανάλογα με το αναπτυξιακό επίπεδο του ατόμου. Ουσιαστικά οι κοινωνικές ιστορίες περιέχουν οπτικοποιημένο υλικό για την κατανόηση του κόσμου.

Παραδείγματα κοινωνικής ιστορίας επισυνάπτονται στους παρακάτω συνδέσμους:

https://www.youtube.com/watch?v=4PHGFk_B-CU

https://www.youtube.com/watch?v=gm2NfT26EI8
https://www.youtube.com/watch?v=TijARCJLChg

Καλή συνέχεια!

Πρόγραμμα Εκπαιδευτικής Παρέμβασης ΤΕΑCCH

Γράφει η Παπαδοπούλου Ειρήνη


Τι είναι το TEACCH;

Σε ποια παιδιά μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε;

Ποιοι θεραπευτές μπορούν να το εφαρμόσουν;

Το ΤEACCH είναι ένα ολοκληρωμένο οπτικοποιημένο πρόγραμμα δόμησης που απευθύνεται σε παιδιά και ενήλικους με αυτισμό κυρίως.
Το πρόγραμμα όμως μπορεί να εφαρμοστεί και σε παιδιά με διαταραχή ελλειμματικής προσοχής-υπερκινητικότητας ακόμα και σε παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες.

Οι στόχοι του προγράμματος αποβλέπουν στα παρακάτω:

• Συνέπεια και προβλεψιμότητα
• Εκμάθηση οργάνωσης
• Σταθερότητα και απλοποίηση των καταστάσεων
• Κινητοποίηση του ατόμου
• Αύξηση αυτονομίας
• Αξιοποίηση των ήδη υπαρχουσών δυνατοτήτων του ατόμου

Ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα δόμησης περιλαμβάνει: Ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα μπορεί να περιλαμβάνει:

• Ελεύθερο παιχνίδι
• Δουλειά με τον δάσκαλο
• Δομημένο παιχνίδι (αξιοποιούμε τα ενδιαφέροντα του παιδιού)
• Ελεύθερο παιχνίδι 
• Ατομική εργασία
• Τουαλέτα
• Φαγητό
• Εξωτερικές δραστηριότητες 
• Ατομική εργασία
• Δουλειά με τον δάσκαλο 
• Κολατσιό
• Τουαλέτα 
• Σπίτι

Βασίζεται σε 4 βασικούς άξονες:

• Δομή του φυσικού περιβάλλοντος όπου η τάξη φιλοξενεί δραστηριότητες σε διάφορα σημεία. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να εκπαιδεύουμε τα παιδιά να παραμένουν σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα σε ένα μέρος. Είναι αναγκαίο ο εκπαιδευτής να έχει άμεση οπτική επαφή με τον χώρο εργασίας του μαθητή.Τοποθετώντας κατάλληλα έπιπλα βοηθάμε τα παιδιά να κατανοήσουν τον χώρο, όπου θα κάνουν μια δραστηριότητα, δημιουργώντας ταυτόχρονα συνθήκες εύκολης μετάβασης από τη μια δραστηριότητα σε άλλη.

• Ατομικό ημερήσιο πρόγραμμα   όπου βοηθά το παιδί να κατανοήσει τι δραστηριότητες θα κάνει κατά τη διάρκεια της ημέρας. Το πρόγραμμα έχει διαφορετική μορφή ανάλογα με το παιδί και τις δυνατότητες του και είναι αυστηρά εξατομικευμένο. Οι αλλαγές, που για τα παιδιά με δυσκολίες αποτελούν πρόβλημα εξαιτίας της ανάγκης για ομοιομορφία, είναι αναπόφευκτες. Σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει να προειδοποιούμε το παιδί για την αλλαγή και είναι ιδιαίτερα βοηθητικό να αντικαθιστούμε οπτικά (με εικόνες) την αλλαγή της δραστηριότητας. 

• Ατομικό σύστημα εργασίας όπου αποτελεί ένα τρόπο οργάνωσης μίας δραστηριότητας στο σχολείο ή στο σπίτι ώστε το παιδί να μπορεί να το εφαρμόσει. Κάποια από τα ερωτήματα στα οποία δίνει απάντηση το σύστημα ατομικής εργασίας είναι: Τι δουλειά θα κάνω; Πού και πότε θα την κάνω; Πόση ώρα θα κάνω; 

• Οπτική παρουσίαση των δραστηριοτήτων  όπου δομείται ένα σύστημα επικοινωνίας για το παιδί που του επιτρέπει να κάνει μόνο του γνωστές τις ανάγκες του σε κάποιον άλλο. Παρουσιάζονται οπτικά ερεθίσματα για να είναι σαφές το τι θα κάνει το  κάθε παιδί και για να δοθεί έμφαση στις σημαντικές πληροφορίες.

Το πρόγραμμα μπορεί να εφαρμοστεί από θεραπευτές και γονείς παιδιών  που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, με απαραίτητη προϋπόθεση  την εκπαίδευση τους πάνω στο συγκεκριμένο πρόγραμμα καθώς για να πετύχει χρειάζεται συγκεκριμένα βήματα.

Θα πρέπει να σεβόμαστε τη διαφορετικότητα των παιδιών με δυσκολίες και να πιστεύουμε στις μοναδικές ικανότητες του!

Μαθησιακές δυσκολίες στο Γυμνάσιο-Οδηγίες προς τους εκπαιδευτικούς

Γράφει η Παπαδοπούλου Ειρήνη

Ποιες είναι οι ενδείξεις ότι οι μαθησιακές δυσκολίες συνεχίζουν και στο γυμνάσιο;
Tι πρέπει να κάνουν οι εκπαιδευτικοί;

Oι μαθησιακές δυσκολίες των παιδιών συνεχίζουν να υπάρχουν στο Γυμνάσιο, αφού θα πρέπει να θυμόμαστε ότι δεν εξαλείφονται αλλά βελτιώνονται με τα θεραπευτικά προγράμματα και την εξατομικευμένη υποστήριξη που δέχεται κάθε παιδί.

Κάποιες ενδείξεις μαθησιακής δυσκολίας στο γυμνάσιο για το παιδί  είναι οι παρακάτω:

• Το παιδί  συνεχίζει να δυσκολεύεται στην ανάγνωση και στην ορθογραφία.

• Δυσκολεύεται στη  παραγωγή γραπτού αφηγηματικού λόγου.

• Δεν κάνει ορθή χρήση των ρηματικών χρόνων.

• Δυσκολεύεται στην περίληψη και στην κατανόηση ενός κειμένου.

• Δεν κατανοεί τον μηχανισμό των κλασμάτων και των δεκαδικών αριθμών.

• Μπερδεύεται στις μαθηματικές πράξεις και στην επίλυση προβλημάτων αφού δεν αντιλαμβάνεται όρους όπως: Γινόμενο, άθροισμα και διαφορά.

• Συνεχίζει να κάνει λάθη αντιγραφής από τον πίνακα.

• Δεν μπορεί εύκολα να προσανατολιστεί στο χώρο και στο χρόνο.

• Έχει αδυναμία στη μνήμη.

• Χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να εκτελέσει τις δραστηριότητες του.

• Έχει χαμηλό κίνητρο για μάθηση .

Το παιδί σε αυτήν την ηλικία  εάν υπάρχουν οι παραπάνω δυσκολίες, θα πρέπει να αξιολογηθεί από τη διεπιστημονική ομάδα του ΚΕΔΔΥ της περιοχής του ώστε τόσο οι γονείς όσο και οι εκπαιδευτικοί να καθοδηγηθούν αφενός ως προς την παρέμβαση που πρέπει να ακολουθήσει ένα παιδί και αφετέρου τον τρόπο εξέτασης του.

Κάποιες πρώτες  βοηθητικές οδηγίες για τον εκπαιδευτικό που έχει στην τάξη του παιδί με μαθησιακές δυσκολίες είναι οι εξής:

• Να τοποθετεί το μαθητή σε  μπροστινές θέσεις ώστε να έχει τον έλεγχο εργασίας του μαθητή.

• Να δίνει περισσότερο χρόνο στο μαθητή για να απαντήσει σε ένα ερώτημα ή για να ολοκληρώσει τις εργασίες του.

• Να μειώνει την ύλη όταν αυτό είναι απαραίτητο.

• Να διορθώνει μόνο τα βασικά λάθη.

• Να αποφεύγει την απομνημόνευση και να απαιτεί από τον μαθητή την περίληψη του μαθήματος και όχι λεπτομέρειες. Η εξέταση του μαθήματος να γίνεται μέσω ερωτημάτων. 

• Να παρέχει σχεδιαγράμματα τόσο για την έκθεση, την ιστορία και τα θρησκευτικά.

• Να δίνει ευκαιρίες στο παιδί σε  μαθησιακές  δραστηριότητες που μπορεί να αντεπεξέλθει, ώστε να του δώσει κίνητρο για μάθηση.  

• Να ενθαρρύνει τη χρήση νέων τεχνολογιών για τη διεκπεραίωση εργασιών.

Τέλος θα πρέπει να θυμόμαστε όλοι ότι είναι δικαίωμα των παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες βάση νόμου να έχουν διαφορετικό τρόπο εξέτασης αλλά και μάθησης. Τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες δεν βαριούνται ούτε είναι τεμπέληδες!