Μαθηματικά και Μάθηση

Γράφει η Παπαδοπούλου Ειρήνη

Η δυσαρίθμησια, είναι σχετικά ένας καινούριος όρος. Έχει μελετηθεί λιγότερο από τις υπόλοιπες διαταραχές που αφορούν στην ανάγνωση και στο γραπτό-προφορικό λόγο. Ανήκει στις μαθησιακές δυσκολίες και μπορεί να συνυπάρχει με άλλες διαταραχές όπως δυσορθογραφία, δυσαναγνωσία, δυσλεξία ή να εμφανίζεται μεμονωμένα χωρίς καμιά άλλη δυσκολία. Ο μαθητικός πληθυσμός που εμφανίζει τη διαταραχή στο σχολείο είναι 3-6% και πλήττει κυρίως τα αγόρια.

Ορίζεται σαν μια δυσκολία που σχετίζεται με τις αριθμητικές ικανότητες στην οργάνωση και στον υπολογισμό. Είναι ανεξάρτητη , από τη νοημοσύνη καθώς αυτά τα παιδιά μπορούν να παρουσιάζουν μέση έως υψηλή . Τα αίτια της διαταραχής ακόμα δεν έχουν βρεθεί , ωστόσο υπάρχουν έρευνες που υποστηρίζουν ότι μπορεί να οφείλεται σε δυσλειτουργίες σε κάποιες περιοχές του εγκεφάλου.

Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις που οι γονείς οφείλουν να παρατηρήσουν προκειμένου να γίνει έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της δυσαριθμησίας. 

Οι ενδείξεις είναι  οι εξής:

-Το παιδί δυσκολεύεται να  διαβάσει και να γράψει αριθμούς. Συχνά παραλείπει, αντικαθιστά και αντιστρέφει αριθμούς.

-Παρουσιάζει δυσκολίες αφενός στην κατανόηση προμαθηματικών εννοιών όπως σειροθέτηση και ταξινόμηση και αφετέρου στην αντίληψη μεγεθών και ποσοτήτων(μεγάλο-μικρό, πολλά- λίγα)

-Παρουσιάζει δυσκολίες στις μαθηματικές πράξεις. Πολλές φορές παραλείπει κρατούμενα.

-Εμφανίζει δυσκολίες στην εκμάθηση προπαίδειας

-Δεν μπορεί να κάνει αυτοματοποίηση των πράξεων, δεν απαντά αμέσως ,χρειάζεται  σκέψη και κάνει συχνά λάθη. Επιπλέον , το παιδί έχει εμμονή με το μέτρημα των δάχτυλων για να βρει τα αποτελέσματα.

-Αδυνατεί να δώσει σημασία στα μαθηματικά σύμβολα ή τα μπερδεύει.

-Δυσκολεύεται στην επίλυση προβλημάτων και στην επιλογή πράξεων.

-Αδυνατεί να μάθει την ώρα και έχει δυσκολία στον προσανατολισμό.

-Εμφανίζει δυσκολίες στην αίσθηση του χρόνου.

-Δεν μπορεί να μάθει την αξία των χρημάτων.

-Δυσκολεύεται να ακολουθήσει  παιχνίδια που βασίζονται στη λογική σειρά.

-Η εξάσκηση και η μελέτη των μαθηματικών δεν επιφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα.

Κάποια συνοδά συμπτώματα  για το παιδί που αντιμετωπίζει τη διαταραχή μπορεί να είναι: μειωμένη αυτοεκτίμηση, ελλειμματική προσοχή, απώλεια κινήτρων μελέτης και παθητικότητας, επέκταση της κακής επίδοσης και σε άλλα μαθήματα, άρνηση και φοβία ως προς τα μαθηματικά που μπορεί να οδηγήσει σε γενικότερη άρνηση προς το σχολείο.

Η διάγνωση πρέπει να γίνεται το συντομότερο δυνατόν, δηλαδή στην έναρξη της σχολικής ζωής, εφόσον υπάρχουν αρκετές από τις παραπάνω ενδείξεις.
Η διάγνωση βοηθάει  αφενός για να υπάρξει έγκαιρη αντιμετώπιση της δυσκολίας του παιδιού και αφετέρου για να μην στιγματιστεί το παιδί με ταμπέλες όπως «Κακός μαθητής», «τεμπέλης». Η διάγνωση θα πρέπει να γίνεται σε πιστοποιημένους δημόσιους φορείς και το παιδί εάν διαπιστωθεί επίσημα η δυσκολία του, έχει το δικαίωμα να αξιολογείται προφορικά από το δάσκαλο-καθηγητή.

Κάποιες συμβουλές αντιμετώπισης για τους γονείς είναι οι εξής:
Οπτικοποιήση  με χρήση αντικειμένων από την καθημερινή ζωή.

Η χρήση χαντρών καθώς και τα χρωματιστά ξυλάκια ακόμα και η χρήση φρούτων ή οσπρίων είναι ένας καλός τρόπος για να κατανοήσουν τα παιδιά  τι σημαίνουν οι μαθηματικές πράξεις.

ü    Χρωματιστά τουβλάκια

Δίνει τη δυνατότητα στα παιδιά να αναπτύξουν στρατηγικές καταμέτρησης αντικείμενων και να κατανοήσουν τις μαθηματικές πράξεις μέσω παιχνιδιού. Επιπλέον τα τουβλάκια βοηθάνε τα παιδιά να συνδέσουν τους αριθμούς με τα αντικείμενα που αντιπροσωπεύουν ή να χειρίζονται με ευκολία αριθμητικά μοτίβο

ü    Ζωγραφική

Οι μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες στα μαθηματικά, μπορούν να μάθουν να ζωγραφίζουν τα προβλήματα ή να οπτικοποιούν με ζωγραφιές τις αριθμητικές πράξεις.

ü    Μουσική

Τα  παιδιά μπορούν να χρησιμοποιούν τραγούδια για να μάθουν διαδραστικά την προπαίδεια και τους αριθμούς.

ü    Κίνηση

Βάζοντας την κίνηση στα μαθηματικά, οι μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες στα μαθηματικά μπορούν να διατηρήσουν ότι έχουν διδαχτεί.

Πχ: Παίζουμε μπάλα με τα παιδιά για να κάνουμε επανάληψη  την προπαίδεια ή να μαθαίνουμε τους αριθμούς.

ü   Νέες τεχνολογίες

Η ένταξη των νέων τεχνολογιών μέσα στη διδασκαλία σίγουρα κάνει πιο ενδιαφέρουσα και πιο διαδραστική τη μάθηση. Υπάρχουν αρκετές εφαρμογές, προγράμματα που θα μπορούσαν να κάνουν πιο ευχάριστη την εκμάθηση των μαθηματικών.

ü   Επιτραπέζια παιχνίδια

Τα παιχνίδια αυτά μπορούν εύκολα να προσαρμοστούν ανάλογα με τον στόχο διδασκαλίας. Μπορούμε να διδάξουμε και τις τέσσερις μαθηματικές πράξεις.

Τα κλασσικά επιτραπέζια, που προάγουν αυτές τις δραστηριότητες είναι το  φιδάκι και ο γκρινιάρης.

ü   Καθημερινές οικονομικές συναλλαγές

Οι καθημερινές οικονομικές συναλλαγές, βοηθάνε αφενός στην εκμάθηση των ευρώ και αφετέρου οδηγούν το παιδί στην ανάληψη ευθυνών.

Επιπλέον κάποιες οδηγίες για τη μελέτη είναι:

ü    -Επιλογή κατάλληλης  ώρας για μελέτης των μαθηματικών μια ήρεμη στιγμή όταν το παιδί είναι ξεκούραστο και ευδιάθετο

ü   - Επιλογή ασκήσεων και πράξεων όπου το παιδί  τα καταφέρνει καλά ώστε να τονώνεται η  αυτοπεποίθηση του

ü   
     -Αποφυγή χαρακτηρισμών και σχολίων κατά τη διάρκεια της μελέτης 

ü   -Συζήτηση και συνεργασία με τον εκπαιδευτικό, ώστε να έχετε μια κοινή κατεύθυνση για τις δυσκολίες του παιδιού.

Δεν έχει νόημα να περιμένουμε από το παιδί που αντιμετωπίζει δυσαριθμησία να γίνει μαθηματικός, υπάρχει όμως τρόπος αυτή η δυσκολία να εξομαλυνθεί και το παιδί να προχωρήσει με εφόδια στην καθημερινότητα του και σε επαγγελματικές επιλογές.