Φωνολογική ενημερότητα: Η αξία της και παραδείγματα

 Γράφει η Παπαδοπούλου Ειρήνη

Η φωνολογική ενημερότητα είναι η ικανότητα του ατόμου να αναγνωρίζει και να χειρίζεται τους ήχους της ομιλίας, όπως τις συλλαβές, τα φωνήματα και την ομοιοκαταληξία. Είναι βασική δεξιότητα για την ανάπτυξη της ανάγνωσης και της γραφής. Ακολουθούν 5 λόγοι για τους οποίους είναι σημαντική:

 1. Βασικό θεμέλιο για την ανάγνωση

Η φωνολογική ενημερότητα βοηθά τα παιδιά να κατανοήσουν ότι οι λέξεις αποτελούνται από μικρότερα τμήματα (ήχους), κάτι απαραίτητο για τη φωνητική αποκωδικοποίηση των λέξεων κατά την ανάγνωση.

 2. Ενισχύει την ορθογραφία

Η κατανόηση των φωνημάτων βοηθά τους μαθητές να αναλύουν πώς γράφονται οι λέξεις, αναγνωρίζοντας τις σχέσεις ήχου-γράμματος.

3. Προγνωστικός δείκτης αναγνωστικών δεξιοτήτων

Η φωνολογική ενημερότητα αποτελεί έναν από τους πιο ισχυρούς προγνωστικούς παράγοντες για την επιτυχία στην ανάγνωση στις πρώτες τάξεις του δημοτικού.

4. Υποστηρίζει την ακουστική μνήμη και προφορικό λόγο

Η φωνολογική ενημερότητα ενισχύει τη φωνολογική μνήμη και τη γλωσσική κατανόηση, διευκολύνοντας την αποθήκευση και επεξεργασία λεκτικών πληροφοριών.

Παρακάτω θα βρεις παραδείγματα ασκήσεων φωνολογικής ενημερότητας κατάλληλα για παιδιά προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας, οργανωμένα ανά επίπεδο δυσκολίας:

1. Δραστηριότητες επίγνωσης λέξεων (εύκολο)

Στόχος: Να κατανοήσουν τα παιδιά ότι οι προτάσεις αποτελούνται από λέξεις.

• ✂️ Κόβω προτάσεις σε λέξεις
  Δίνουμε μια πρόταση (π.χ. "Ο Νίκος παίζει μπάλα") και τα παιδιά χτυπούν παλαμάκια για κάθε λέξη.
  Πόσες λέξεις έχει; (4)

• 🎲 Παιχνίδι με εικόνες
  Δείχνουμε εικόνες αντικειμένων και ζητάμε: "Τι βλέπεις;" — "Ένα κόκκινο μήλο." Ρωτάμε: Πόσες λέξεις είπες;

2. Δραστηριότητες συλλαβικής επίγνωσης

Στόχος: Να εντοπίζουν τις συλλαβές των λέξεων.

• 👏 Χτυπώ παλαμάκια ανά συλλαβή
  Π.χ. για τη λέξη "καρέκλα" – 3 παλαμάκια: κα – ρέ – κλα.

• 🧩 Σύνθεση λέξεων
  Λέμε τις συλλαβές αργά: "πα – πού – τσι" και τα παιδιά βρίσκουν τη λέξη: παπούτσι.

 3. Δραστηριότητες φωνημικής επίγνωσης (πιο σύνθετο)

Στόχος: Να αναγνωρίζουν φωνήματα (ήχους) μέσα στις λέξεις.

• 🎯 Ποιο γράμμα ακούς πρώτο;
  Π.χ. "Ποιο είναι το πρώτο γράμμα στη λέξη 'μάτι';" → /μ/

• 🔄 Αντικατάσταση ήχου
  Π.χ. "Αν στη λέξη 'φως' αλλάξουμε το /φ/ με /δ/, τι λέξη έχουμε;" → δως

• 🧠 Ομοιοκαταληξία
  Π.χ. "Τι κάνει ρίμα με 'γάτα';" → πατάτα, σαλάτα (ή λένε αν κάνει ρίμα ή όχι)

 4. Παιχνίδια – Δραστηριότητες

• 🎲 "Λέξη-Κυνήγι"
  Ζητάμε να βρουν μέσα στο σπίτι 3 αντικείμενα που ξεκινούν με το /κ/.

• 🎵 Τραγούδια και ποιηματάκια με ρίμα
  Π.χ. "Πάνω στο τραπέζι κάθεται μια φέτα / τυρί που το τρώει μια ... γάτα!"

• 🐒 "Φωνολογικός παπαγάλος"
  Λέμε μια λέξη χωρισμένη σε φωνήματα (π.χ. /σ/-/κ/-/ι/) και τα παιδιά "ξαναλένε" τη σωστή λέξη: σκί.

Καλή διασκέδαση!

Ανατροφοδότηση στη μάθηση: Η αξία της

 Γράφει η Παπαδοπούλου Ειρήνη

Η ανατροφοδότηση στη μάθηση είναι από τα πιο κρίσιμα εργαλεία για τη γνωστική ανάπτυξη, την αυτοβελτίωση και την εσωτερική παρακίνηση των μαθητών. Δεν είναι απλώς «διόρθωση λαθών» — είναι μια ζωντανή διαδικασία καθοδήγησης που βοηθά τον μαθητή να καταλάβει πού βρίσκεται, τι κάνει καλά και πού και πώς μπορεί να βελτιωθεί.

Γιατί είναι σημαντική η ανατροφοδότηση στη μάθηση

✅ 1. Κατευθύνει τη μάθηση

Δείχνει στον μαθητή πού βρίσκεται σε σχέση με τον στόχο και τι χρειάζεται για να προχωρήσει. Δεν μένει στο "σωστό/λάθος", αλλά εξηγεί το "γιατί".

✅ 2. Ενισχύει την αυτογνωσία

Ο μαθητής μαθαίνει να αξιολογεί τον εαυτό του, να αναγνωρίζει τα δυνατά και αδύναμα σημεία του.

✅ 3. Παρακινεί εσωτερικά

Η καλοδιατυπωμένη ανατροφοδότηση ενθαρρύνει, δεν αποθαρρύνει. Βοηθά τον μαθητή να συνεχίσει την προσπάθεια.

✅ 4. Υποστηρίζει την αυτορρύθμιση

Οι μαθητές που λαμβάνουν ουσιαστική ανατροφοδότηση μαθαίνουν να διορθώνουν τη στρατηγική τους και να βελτιώνουν τον τρόπο μελέτης.

Χαρακτηριστικά αποτελεσματικής και κακής ανατροφοδότησης

Αποτελεσματική ανατροφοδότηση                 Κακή ανατροφοδότηση

Συγκεκριμένη	Γενική
Περιγραφική	Αξιολογική
Εστιασμένη στη διαδικασία	Εστιασμένη στο άτομο
Χρονικά κοντινή στη δράση	Πολύ καθυστερημένη
Προσαρμοσμένη	Ίδια για όλους
Ενθαρρυντική & καθοδηγητική	Αποθαρρυντική ή τιμωρητική

Παραδείγματα καλής και κακής ανατροφοδότησης

❌ Λανθασμένος τρόπος:

«Η έκθεσή σου δεν ήταν καλή. Έχει πολλά λάθη.»

✅ Βελτιωμένος τρόπος:

«Η έκθεσή σου έχει ενδιαφέρον θέμα και καλή δομή. Θα μπορούσες να ενισχύσεις τα επιχειρήματά σου με περισσότερα παραδείγματα, και πρόσεξε την ορθογραφία σε λέξεις όπως "συμπέρασμα". Θες να δουλέψουμε μαζί το επόμενο προσχέδιο;»

Συνοψίζοντας στην ανατροφοδότηση της μάθησης δίνουμε σημασία σε 3 άξονες:

1. Τι πήγε καλά;
   ➤ Αναγνώριση και ενίσχυση

2. Τι μπορεί να βελτιωθεί;
   ➤ Συγκεκριμένες προτάσεις

3. Πώς μπορεί να το κάνει;
   ➤ Οδηγίες / παράδειγμα / συνεργασία

Kοινός Ποιοτικός χρόνος στην παραλία για την οικογένεια

 Γράφει η Παπαδοπούλου Ειρήνη

Ο ποιοτικός χρόνος ανάμεσα σε γονέα και παιδί στην παραλία είναι μια μοναδική ευκαιρία για σύνδεση, χαλάρωση και δημιουργία όμορφων αναμνήσεων, μακριά από την καθημερινή πίεση. Δεν έχει να κάνει τόσο με τη διάρκεια, όσο με το βίωμα: το να είναι ο γονιός παρών, διαθέσιμος και συντονισμένος με το παιδί.

Ιδέες για Ποιοτικό Χρόνο στην Παραλία (ανάλογα με την ηλικία)

       Νήπια (1–4 ετών)

• Παιχνίδι με κουβαδάκια: Μαζί μπορείτε να χτίσετε πύργους ή να σκάψετε λακούβες.

• Βόλτα στην ακτή: Κρατώντας το χεράκι του, παρατηρήστε κοχύλια, καβουράκια ή αφρούς.

• Μπάνιο μαζί: Κρατώντας το παιδί στα ρηχά, τραγουδήστε ή ρίξτε νερά ο ένας στον άλλον.

       Παιδιά (5–10 ετών)

• Ομαδικά παιχνίδια: Μικρές σκυταλοδρομίες, ρίψη μπάλας, frisbee.

• Κατασκευές στην άμμο: Μαζί μπορείτε να δημιουργήσετε κάτι «μεγαλύτερο» (π.χ. ένα κάστρο ή ποταμάκι με νερό).

• Ανακαλύψεις: Μαζέψτε μαζί ιδιαίτερα κοχύλια, κάντε «σαφάρι παραλίας».

 Έφηβοι

• Συζήτηση στον ίσκιο: Χαλαρές κουβέντες για πράγματα που τους απασχολούν.

• Κολύμπι ή snorkeling μαζί: Κοινή δραστηριότητα που ενισχύει το "μαζί" χωρίς πίεση.

• Μουσική ή κάρτες: Αν έχετε κοινά γούστα, χαλαρώστε με μουσική ή κάποιο παιχνίδι.

     Συμβουλές για να γίνει ο χρόνος "ποιοτικός":

1. Άφησε στην άκρη το κινητό.
   Το πιο δυνατό "δώρο" είναι η προσοχή σου.

2. Ακολούθησε το παιδί.
   Μπες στον δικό του ρυθμό, δες τι θέλει να κάνει και μπες στο παιχνίδι του.

3. Μην διορθώνεις – απλώς συμμετέχεις.
   Δεν έχει σημασία αν ο πύργος γκρεμίστηκε, σημασία έχει ότι γελάσατε μαζί.

4. Δώσε χώρο για κουβέντα.
   Μερικές από τις πιο αυθόρμητες και ουσιαστικές συζητήσεις συμβαίνουν στην παραλία, εκεί που δεν υπάρχουν περισπασμοί.

5. Βάλε μικρές ρουτίνες.
   Π.χ. «Κάθε φορά που πάμε θάλασσα, στο τέλος θα καθόμαστε αγκαλιά και θα τρώμε καρπούζι» — δημιουργεί ασφάλεια και νοσταλγία.

Καλή διασκέδαση!!

Ανατροφοδότηση: Ο πιο σημαντικός μηχανισμός διατήρησης των διαπροσωπικών σχέσεων

 Γράφει η Παπαδοπούλου Ειρήνη

Η ανατροφοδότηση είναι εξαιρετικά σημαντική στις ανθρώπινες σχέσεις — προσωπικές, φιλικές, επαγγελματικές — γιατί αποτελεί τον βασικό μηχανισμό με τον οποίο μαθαίνουμε, εξελισσόμαστε και βελτιώνουμε τη σύνδεσή μας με τους άλλους. Ορίστε μερικοί βασικοί λόγοι που εξηγούν τη σημασία της:

1. Καλλιεργεί την ειλικρίνεια και την εμπιστοσύνη

Όταν δίνουμε και δεχόμαστε ανατροφοδότηση με σεβασμό, δημιουργείται ένα περιβάλλον ανοιχτής επικοινωνίας. Οι άνθρωποι νιώθουν ότι μπορούν να είναι αυθεντικοί και να εκφράζονται χωρίς φόβο.

2. Ενισχύει την αυτογνωσία

Η εξωτερική ανατροφοδότηση μάς βοηθά να δούμε πτυχές της συμπεριφοράς ή των πράξεων μας που ίσως δεν αντιλαμβανόμαστε. Αυτό οδηγεί σε καλύτερη κατανόηση του εαυτού και ενίσχυση της συναισθηματικής νοημοσύνης.

3. Διορθώνει παρανοήσεις και συγκρούσεις

Μέσα από τη σωστή ανατροφοδότηση, ξεκαθαρίζονται προσδοκίες, λύνονται παρεξηγήσεις και αποφεύγεται η συσσώρευση αρνητικών συναισθημάτων που μπορεί να οδηγήσει σε ρήξεις.

4. Προάγει την ανάπτυξη και την εξέλιξη

Σε μία σχέση, η ανατροφοδότηση είναι ο τρόπος με τον οποίο δείχνουμε στον άλλον πώς επηρεάζει τη ζωή μας και του δίνουμε την ευκαιρία να αλλάξει προς το καλύτερο — αν το επιθυμεί. Το ίδιο ισχύει κι αντίστροφα.

5. Δείχνει ενδιαφέρον και φροντίδα

Όταν αφιερώνουμε χρόνο για να δώσουμε εποικοδομητική ανατροφοδότηση, δείχνουμε ότι μας νοιάζει η σχέση και ο άλλος άνθρωπος. Δεν πρόκειται για κριτική αλλά για επένδυση στο «μαζί».

Παράδειγμα καλής και κακής ανατροφοδότησης στην εργασία

«Στην τελευταία παρουσίαση, είχες πολλές ωραίες ιδέες, αλλά φαινόταν πως δεν είχες προετοιμαστεί αρκετά για τις ερωτήσεις. Αν χρειαστείς βοήθεια στο μέλλον, είμαι διαθέσιμος να δουλέψουμε μαζί στην προετοιμασία.»

Τι κάνει σωστά:

• Αναγνωρίζει τα θετικά.

• Εστιάζει στη συμπεριφορά, όχι στο άτομο.

• Προσφέρει υποστήριξη.

❌ Κακή ανατροφοδότηση

«Η παρουσίασή σου ήταν αποτυχία. Δεν είσαι καθόλου καλός σ’ αυτά.»

Τι κάνει λάθος:

• Προσβάλλει και γενικεύει.

• Δεν εξηγεί τι ακριβώς δεν πήγε καλά.

• Δεν δίνει περιθώριο βελτίωσης.

Παράδειγμα Καλής και κακής ανατροφοδότησης στη σχέση

«Όταν αργείς να απαντήσεις στα μηνύματά μου, νιώθω λίγο παραμελημένος. Καταλαβαίνω ότι μπορεί να είσαι απασχολημένος, αλλά θα με βοηθούσε πολύ να ξέρω πότε έχεις δύσκολη μέρα. Μπορούμε να βρούμε έναν τρόπο επικοινωνίας που να λειτουργεί και για τους δυο μας;»

Τι κάνει σωστά:

• Μιλάει για το πώς νιώθει ο ίδιος (όχι επιθέσεις).

• Δείχνει κατανόηση.

• Ζητάει αλλαγή με διάθεση συνεργασίας.

❌ Κακή ανατροφοδότηση

«Δεν απαντάς ποτέ, δεν σε νοιάζει καθόλου! Είσαι εγωιστής/εγωίστρια!»

Τι κάνει λάθος:

• Χρησιμοποιεί απόλυτες λέξεις («ποτέ»).

• Κατηγορεί και επιτίθεται.

• Δεν προτείνει λύση.

Πως λειτουργεί θετικά η ανατροφοδότηση και για τα δύο μέρη;

1. Ξεκίνα με πρόθεση

🔹 Πριν μιλήσεις, ξεκαθάρισε στον εαυτό σου γιατί θες να δώσεις ανατροφοδότηση.
 Η πρόθεση πρέπει να είναι η βελτίωση της σχέσης ή της κατάστασης, όχι η επίθεση ή η εκτόνωση.

 Παράδειγμα: «Θέλω να σου μιλήσω γιατί εκτιμώ τη σχέση μας και νομίζω ότι κάτι μας δυσκολεύει τελευταία.»

2. Μίλα για τα γεγονότα – όχι για τον χαρακτήρα

🔹 Εστίασε σε συγκεκριμένες πράξεις ή περιστάσεις, όχι σε χαρακτηρισμούς.

 Παράδειγμα: «Χτες στην παρέα, όταν σχολίασες μπροστά στους άλλους αυτό που είπα, ένιωσα άσχημα.»

3. Εκφράσου με "εγώ" – όχι με "εσύ"

🔹 Χρησιμοποίησε το προσωπικό σου βίωμα για να μειώσεις την αμυντικότητα.

 Παράδειγμα: «Εγώ ένιωσα ότι δεν με άκουγες εκείνη τη στιγμή και με μπέρδεψε.»

4. Δώσε περιθώριο για απάντηση

🔹 Η ανατροφοδότηση είναι διάλογος, όχι μονόλογος. Ρώτα και άκου τι έχει να πει ο άλλος.

 Παράδειγμα: «Πώς το βίωσες εσύ εκείνη τη στιγμή; Το ένιωσες κι εσύ έτσι;»

5. Πρότεινε λύσεις ή βελτιώσεις

🔹 Δώσε κατευθύνσεις ή ιδέες για να μην μείνει ο άλλος μόνο με την αίσθηση “έκανα κάτι λάθος”.

Παράδειγμα: «Την επόμενη φορά, θα βοηθούσε πολύ αν μπορούσαμε να μιλάμε πιο ήρεμα όταν διαφωνούμε.»

6. Επικοινώνησε σε σωστό χρόνο και πλαίσιο

🔹 Απόφυγε να δίνεις σοβαρή ανατροφοδότηση μπροστά σε άλλους ή σε στιγμές έντασης. Διάλεξε ήρεμη στιγμή.

Θυμήσου πως η ανατροφοδότηση είναι σημαντική για την συνέχιση θετικών διαπροσωπικών σχέσεων!!

Tι είναι ο καταιγισμός ιδεών (brainstorming) ;

 Γράφει η Παπαδοπούλου Ειρήνη

Το brainstorming (καταιγισμός ιδεών) είναι μια εξαιρετική τεχνική για την ενίσχυση της δημιουργικής σκέψης και της ομαδικής συνεργασίας — ειδικά στην παραγωγή γραπτού λόγου στο σχολείο.

Τι είναι το brainstorming;Είναι μια δημιουργική διαδικασία κατά την οποία παράγονται πολλές ιδέες γύρω από ένα θέμα, χωρίς να απορρίπτεται καμία στην αρχή. Στόχος είναι η ελευθερία σκέψης και η ενεργή συμμετοχή όλων των μαθητών.

Πώς να το εφαρμόσεις στην τάξη

1. Ορισμός του θέματος

• Παρουσίασε ένα γενικό θέμα (π.χ. "Ταξίδι στο μέλλον", "Μια απροσδόκητη συνάντηση", "Πώς να σώσουμε το περιβάλλον").

• Μπορείς να χρησιμοποιήσεις πίνακα, χαρτί του μέτρου ή ψηφιακά εργαλεία (π.χ. Padlet, Jamboard).

2. Κανόνες για το brainstorming

Δώσε έμφαση στα εξής:

• Καμία ιδέα δεν είναι "χαζή".

• Όλοι συμμετέχουν.

• Δεν διακόπτουμε ή κρίνουμε τις ιδέες των άλλων.

• Όσο πιο πολλές ιδέες, τόσο το καλύτερο.

• Μπορούμε να χτίσουμε πάνω στις ιδέες άλλων.

3. Συλλογή ιδεών

• Οι μαθητές λένε ή γράφουν ιδέες που σχετίζονται με το θέμα.

• Ο εκπαιδευτικός ή ένας μαθητής καταγράφει τα πάντα.

• Μπορεί να γίνει ατομικά, σε ζευγάρια ή σε ομάδες.

4. Ομαδοποίηση και ανάλυση

• Μετά τον καταιγισμό, ταξινομήστε τις ιδέες σε κατηγορίες (π.χ. πρόβλημα – λύση, αρχή – μέση – τέλος ιστορίας).

• Συζητήστε ποιες ιδέες είναι πιο κατάλληλες για ανάπτυξη σε γραπτό λόγο.

Παραδείγματα δραστηριοτήτων brainstorming

A. Δημιουργία ιστορίας

Θέμα: "Μια πόρτα που οδηγεί σε έναν άλλο κόσμο"

• Ιδέες για το πού οδηγεί;

• Ποιος τη βρίσκει;

• Τι δυσκολίες υπάρχουν;

• Ποιο είναι το τέλος;

B. Παραγωγή επιχειρηματολογικού κειμένου

Θέμα: "Τα κινητά στο σχολείο: υπέρ ή κατά;"

• Μαζεύουμε ιδέες υπέρ και κατά.

• Επιλέγουμε τα πιο δυνατά επιχειρήματα.

• Δομούμε πρόλογο – κύριο μέρος – επίλογο.

C. Περιγραφή μέρους ή χαρακτήρα

Θέμα: "Φανταστική πόλη"

• Τι υπάρχει στην πόλη;

• Ποιοι μένουν εκεί;

• Πώς είναι οι δρόμοι, τα κτίρια, ο ουρανός;

• Τι την κάνει ξεχωριστή;

 Συμβουλές για επιτυχία

• Ενίσχυσε το χιούμορ και την ελευθερία λόγου.

• Ενσωμάτωσε εικόνες ή μουσική για έμπνευση.

• Κράτα τις σημειώσεις και χτίστε πάνω τους στη συγγραφή.

Σχολικές προτάσεις για παιδιά που αντιμετωπίζουν θέματα όρασης

 Γράφει η Παπαδοπούλου Ειρήνη

Παρακάτω σου παραθέτω σχολικές προτάσεις και υποστηρικτικές πρακτικές για παιδιά με προβλήματα όρασης (μερική ή ολική απώλεια), ώστε να συμμετέχουν ισότιμα στη σχολική ζωή.

🎯 1. Παιδαγωγικές Προσαρμογές

• ✅ Προφορικές οδηγίες να δίνονται ξεκάθαρα και με υπομονή.

• ✅ Χρήση ανάγλυφου υλικού, braille, μεγάλων γραμμάτων ή ψηφιακών βοηθημάτων (ανάλογα με το παιδί).

• ✅ Παροχή περισσότερου χρόνου σε εργασίες/διαγωνίσματα.

• ✅ Αντικατάσταση οπτικών δραστηριοτήτων με ακουστικές ή απτικές.

🧰 2. Τεχνικά Μέσα και Υποστηρικτικά Εργαλεία

• 🖥️ Μεγεθυντές οθόνης ή λογισμικά ανάγνωσης κειμένου (π.χ. JAWS, NVDA).

• 🔊 Ηχητικά βιβλία ή ηλεκτρονικά έγγραφα προσβάσιμα με screen readers.

• 🖨️ Εκτυπώσεις με μεγάλο μέγεθος γραμματοσειράς (τουλάχιστον 18–20 pt) η εξειδικευμένα σχολικά βιβλία

• 🟠 Braille εκτυπωτές (αν ο μαθητής διαβάζει Braille).

• 🎧 Ακουστικά για την παρακολούθηση περιεχομένου με αφήγηση.

🪑 3. Περιβαλλοντικές Προσαρμογές

• ✔️ Τοποθέτηση του παιδιού κοντά στον πίνακα (αν βλέπει μερικώς).

• ✔️ Σταθερός και ασφαλής προσανατολισμός μέσα στην τάξη (οργάνωση θρανίων, χωρίς εμπόδια).

• ✔️ Καλή φωτιστική υποστήριξη – ούτε πολύ σκοτεινά, ούτε έντονο φως.

• ✔️ Αποφυγή θορύβων και περιττών μετακινήσεων που μπερδεύουν τον προσανατολισμό και αν είναι εφικτό η αίθουσα να είναι σε ισόγειο. 
  
  

🤝 4. Κοινωνική και Συναισθηματική Υποστήριξη

• 📚 Ενημέρωση της τάξης (με έγκριση της οικογένειας) για τη δυσκολία, με στόχο την ευαισθητοποίηση και την αποδοχή.

• 🧠 Συνεργασία με ειδικό παιδαγωγό, σχολικό ψυχολόγο, κοινωνικό λειτουργό.

• 👫 Δημιουργία ομάδων υποστήριξης και συμμαθητών-βοηθών.

• 🧩 Συμμετοχή σε όλες τις σχολικές δραστηριότητες – με προσαρμογές όπου χρειάζεται.

👨‍🏫 5. Συνεργασία με Ειδικούς & Φορείς

• 🔗 Συνεργασία με το ΚΕΔΑΣΥ, τους ειδικούς εκπαιδευτικούς, και δομές όπως το Εθνικό Κέντρο Τυφλών ή το Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών (ΚΕΑΤ).

• ✍️ Εκπόνηση εξατομικευμένου εκπαιδευτικού προγράμματος (ΕΕΠ).

📌 Σημείωση

Κάθε παιδί με προβλήματα όρασης έχει διαφορετικές ανάγκες: άλλοι βλέπουν λίγο, άλλοι καθόλου, άλλοι προτιμούν απτικά υλικά, άλλοι ακουστικά. Η συνεργασία με το ίδιο το παιδί και την οικογένεια είναι ο πιο αξιόπιστος οδηγός.

Πως μπορεί ένας μαθητής να ακολουθήσει τους σχολικούς κανόνες στο Γυμνάσιο;

 Γράφει η Παπαδοπούλου Ειρήνη

Στο γυμνάσιο, οι μαθητές βρίσκονται σε μια μεταβατική ηλικία (συνήθως 12–15 ετών), όπου αρχίζουν να διεκδικούν περισσότερη αυτονομία, αλλά ταυτόχρονα χρειάζονται σαφή πλαίσια και καθοδήγηση. Για να ακολουθήσει ένας μαθητής τους κανόνες στο γυμνάσιο, είναι σημαντικό να ενισχύσουμε τόσο την κατανόηση της σημασίας των κανόνων όσο και την εσωτερική του πειθαρχία.

✅ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ για το πώς μπορεί να ακολουθήσει κανόνες στο γυμνάσιο:

1. Κατανόηση των κανόνων και του σκοπού τους

• Συζήτηση για το “γιατί υπάρχουν οι κανόνες” – όχι ως “απαγορεύσεις”, αλλά ως τρόποι να λειτουργεί σωστά μια κοινότητα.

• Παρουσίαση με παραδείγματα από την καθημερινότητα (π.χ. “Αν όλοι μιλούσαμε ταυτόχρονα, θα μπορούσαμε να μάθουμε;”).

2. Ανάληψη ευθύνης

• Ενθάρρυνση του μαθητή να αναγνωρίζει τις συνέπειες της συμπεριφοράς του.

• Ενίσχυση αυτοκριτικής σκέψης με ερωτήσεις όπως:
  ➤ “Πώς ένιωσαν οι άλλοι όταν έκανα αυτό;”
  ➤ “Τι θα μπορούσα να κάνω διαφορετικά;”

3. Καθορισμός προσωπικών στόχων

• Ο μαθητής μπορεί να θέσει μικρούς, προσωπικούς στόχους, όπως:
  ✔ Να μην αργώ στο μάθημα
  ✔ Να σηκώνω το χέρι για να μιλήσω
  ✔ Να ολοκληρώνω τις εργασίες στην ώρα τους

4. Συμμετοχή στη διαμόρφωση των κανόνων

• Αν επιτρέπεται, εμπλοκή των μαθητών στη δημιουργία κανόνων τάξης. Όταν οι μαθητές νιώθουν ότι έχουν λόγο, σέβονται περισσότερο τους κανόνες.

5. Καθημερινή υπενθύμιση με θετικό τρόπο

• Π.χ. πίνακας τάξης με θετικά μηνύματα:
  ✔ “Σέβομαι τον χώρο και τους ανθρώπους”
  ✔ “Συνεργάζομαι με την ομάδα μου”

6. Υποστήριξη από εκπαιδευτικούς και γονείς

• Συστηματική συνεργασία σχολείου-οικογένειας.

• Ξεκάθαρη και κοινή στάση απέναντι σε παραβάσεις κανόνων.

7. Μοντέλο σωστής συμπεριφοράς

• Ο ίδιος ο εκπαιδευτικός ή οι μεγαλύτεροι μαθητές λειτουργούν ως πρότυπα.

• Δείξε σεβασμό και συνέπεια, και ο μαθητής θα το μιμηθεί.

Θυμηθείτε πως σε αυτές τις ηλικίες είναι σημαντικά τα παιχνίδια ρόλων!!

Θαύματα σίγουρα δεν γίνονται αλλά όλοι μαζί μπορούμε να βάλουμε ένα λιθαράκι

Η Δυσλεξία επηρεάζει τα μαθηματικά;

 Γράφει η Παπαδοπούλου Ειρήνη

Ναι, η δυσλεξία μπορεί να επηρεάσει τα μαθηματικά, αν και δεν επηρεάζει όλους τους ανθρώπους με τον ίδιο τρόπο. Η κύρια δυσκολία της δυσλεξίας σχετίζεται με τη γλώσσα (ανάγνωση, γραφή, ορθογραφία), όμως μπορεί να επηρεάσει και τα μαθηματικά μέσα από διάφορες πτυχές, κυρίως όταν τα μαθηματικά απαιτούν γλωσσική κατανόηση ή μνήμη.

Πώς η δυσλεξία επηρεάζει τα μαθηματικά:

1. Ανάγνωση και κατανοήση προβλημάτων κειμένου: Τα προβλήματα π.χ. «Η Μαρία έχει 3 μήλα...» μπορεί να είναι δύσκολα λόγω της ανάγνωσης και της κατανόησής  τους.

2. Μνήμη εργασίας: Οι μαθητές με δυσλεξία συχνά έχουν δυσκολίες στη συγκράτηση πληροφοριών στο μυαλό τους για μικρό χρονικό διάστημα, κάτι που επηρεάζει διαδικασίες όπως η εκτέλεση βημάτων σε μια αριθμητική πράξη ή το να μάθουν την προπαίδεια.

3. Διαχείριση συμβόλων: Τα μαθηματικά περιλαμβάνουν σύμβολα, αριθμούς και τύπους. Η δυσκολία στην αναγνώριση ή αντιστροφή τους (όπως το 6 με το 9, ή το + με το x) μπορεί να προκαλέσει σύγχυση.

4. Οργάνωση στον χώρο: Ορισμένα παιδιά με δυσλεξία έχουν και δυσκολίες στον προσανατολισμό στον χώρο, κάτι που δυσκολεύει την κατανόηση γραφημάτων, πινάκων ή τη σωστή στοίχιση αριθμών.

5. Ορολογία: Οι μαθηματικοί όροι μπορεί να είναι δύσκολοι στην κατανόηση ή απομνημόνευση (π.χ. διαιρέτης, πηλίκο).

6. Σύγχυση στις λογικομαθηματικές έννοιες: Μπορεί τα παιδιά να μπερδεύονται σε έννοιες όπως αριστερά-δεξιά, πάνω-κάτω.
   
   

Όχι όλοι οι μαθητές με δυσλεξία έχουν δυσκολία στα μαθηματικά

Κάποιοι μαθητές με δυσλεξία έχουν ισχυρές οπτικοχωρικές ή λογικομαθηματικές ικανότητες και μπορεί να τα πάνε πολύ καλά στα μαθηματικά, ειδικά όταν δεν απαιτείται έντονη γλωσσική επεξεργασία.